NUKEVIET

Thứ năm, 31/07/2025, 18:48

Hành lộ nan

行路難其一 (Lý Bạch
- 李白)
行路難其三
有耳莫洗穎川水
有口莫食首陽蕨
含光混世貴無名
何用孤高比雲月
吾觀自古賢達人
功成不返皆殞身
子胥既棄吳江上
屈原終投湘水濱
陸機雄才豈自保
李斯稅駕苦不早
華亭鶴唳詎可聞
上蔡蒼鷹何足道
君不見
吳中張翰稱達生
秋風忽憶江東行
且樂生前一杯酒
何須身後千載名
Hành lộ nan kỳ 3

Hữu nhĩ mạc tẩy Dĩnh Xuyên thuỷ
Hữu khẩu mạc thực Thú Dương quyết!
Hàm quang hỗn thế quý vô danh
Hà dụng cô cao tỷ vân nguyệt!
Ngô quan tự cổ hiền đạt nhân
Công thành bất thoái giai vẫn thân
Tử Tư ký khí Ngô giang thượng
Khuất Nguyên chung đầu Tương thuỷ tân
Lục Cơ hùng tài khởi tự bảo
Lý Tư thuế giá khổ bất tảo
Hoa Đình hạc lệ cự khả văn
Thượng Thái thương ưng hà túc đạo ?
Quân bất kiến:
Ngô Trung Trương Hàn xung đạt sinh
Thu phong hốt ức Giang Đông hành
Thả lạc sinh tiền nhất bôi tửu
Hà tu thân hậu thiên tải danh ?
Đỗ Hoàng dich nghĩa:
Đường đi khó kỳ 3
Người dịch: Đỗ Hoàng
Đỗ Hoàng dịch nghĩa:
Có tai đừng rửa nước sông Dĩnh
Có miệng đừng ăn rau núi Thú Dương.
Lẫn đời giấu sáng quý kẻ không tên tuổi.
Thanh cao sao sánh bằng sao trăng
Từ xưa ta thấy bậc thánh nhân
Công thành chẳng lui về đều phải chết.
Ngũ Tử tan xác trên sông Ngô Giang
Khuất Nguyên cũng bỏ mình trên sông Tương Thuỷ
Lục Cơ tài lớn thân mang hại
Lý Tư muộn nghỉ đời ngang trái
Đâu còn nghe tiếng hạc Hoa Đình
Thôi hết bàn loài ưng Thượng Thái
Bác chẳng thấy:
Trương Hàn người thông đạt ở Ngô Trung
Gió thu chợt nhớ về Giang Đông
Hiện tại nên vui nâng chén rượu
Nghìn năm chi để cái danh không!
Đỗ Hoàng dịch thơ:
ĐƯỜNG ĐỜI KHÓ ĐI!
Nước sông Dĩnh, có tai đừng rửa
Rau Thủ Dương xin nhớ đừng ăn!
Đời điên cần chi tiếng tăm.
Thnh danh giữ sánh may trăng làm gị!
Ta xem cổ nhan khi hiển đạt
Không lui về chẳng thoát chết oan
Tử Tư bỏ xác Ngô giang.
Khuất Nguyên cùng kế sông Tương trãm mình
Lục Cơ dẫu tàì tình há biêt,
Lý Tư kia hối tiếcvề sau
Hoa Đình tiếng hạc còn đâu.
Chim ưng Thái Thượng từ lâu vắng bàn

Nhin xem chỉ Trương Hàn khoáng đạt
Về Giang Dông khi chợt gió thu
Rượu nồng lúc sống đầy ly
Tiếng tăm muôn thuở cần chi sau này!
Cao điểm hôt 280, biên giới Việt – Lào tháng 6 năm 1973
Đ - H
(1) Rút trong tập thow “Tuy Thi Ca’- Thơ dịch – NXB Văn hóa- Dân tộc năm 2000

Xem tiếp...

Đạo đưc kinh

30/07/2025 07:13
2
0

CHƯƠNG 7
THAO QUANG
韜光
Hán văn:
天長地久. 天地所以能長且久者, 以其不自生, 故能長生. 是以聖人後其身而身先, 外其身而身存. 非以其無私耶? 故能成其私.
Phiên âm:
1. Thiên trường, địa cửu. Thiên địa sở dĩ năng trường thả cửu giả, dĩ kỳ bất tự sinh, cố năng trường sinh.
2. Thị dĩ thánh nhân, hậu kỳ thân nhi thân tiên, ngoại kỳ thân nhi thân tồn.
3. Phi dĩ kỳ vô tư da? Cố năng thành kỳ tư.
Dịch nghĩa:
Trời dài, đất lâu. Trời đất sở dĩ dài lâu chính vì không sống cho mình, vì thế nên trường sinh.
Vì vậy thánh nhân để thân ra sau mà thân ở trước; để thân ra ngoài mà thân còn.
Phải chăng vì không riêng tây, nên vẫn thành được cái riêng tây?
Đỗ Hoàng dịch thơ::
Thiên trường địa cửu không dừng
Cho thiên hạ không ngừng phát sinh.
Thánh nhân bâc thần tình
Thân ra sau mà hiển linh mãi còn.
Phải không vương bận núi non
Công thành mãi mãi vẫn tròn riêng tây!

Thơ

Ngục trung nhật ký (tiếp)

30/07/2025 18:55
2
0

入靖西縣獄
獄中舊犯迎新犯，
天上晴雲逐雨雲。
晴雨浮雲飛去了，
獄中留住自由人。
Nhập Tĩnh Tây huyện ngục
Ngục trung cựu phạm nghênh tân phạm
Thiên thượng tình vân trục vũ vân
Tình vũ phù vân phi khứ liễu
Ngục trung lưu trú tự do nhân
Dịch nghĩa
Trong ngục tù cũ đón tù mới,
Trên trời mây tạnh đuổi mây mưa.
Mây tạnh, mây mưa, mấy đám mây nổi bay đi hết,
Chỉ còn lại người tự do trong ngục.
Tĩnh Tây là một huyện thuộc Quảng Tây, gần biên giới Trung - Việt. Tác giả bị bắt ở huyện Thiên Bảo cách Tĩnh Tây khá xa nhưng lại bị đưa ngược về Tĩnh Tây giam giữ.
Đỗ Hoàng dịch:
Trong lao tù cũ đón tù mới
Trên trời mây trắng rượt mây tro
Mây tro, mây trắng đều xua hết
Còn lại trong tù khách tự do!

Nghiên cứu phê bình

Dao đức kinh

30/07/2025 18:58
2
0

CHƯƠNG 8
DỊ TÍNH
易性
Hán văn:
上善若水. 水善利萬物而不爭, 居眾人之所惡, 故几於道. 居善地, 心善淵, 與善仁, 言善信, 政善治, 事善能, 動善時. 夫唯不爭, 故無尤.
Phiên âm:
Thượng thiện nhược thủy.
Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh, xử chúng nhân chi sở ố, cố cơ ư Đạo.
Cư thiện địa, tâm thiện uyên, dữ thiện nhân, ngôn thiện tín, chính thiện trị, sự thiện năng, động thiện thời.
Phù duy bất tranh, cố vô vưu.
Dịch nghĩa:
Bậc trọn lành giống như nước.
Nước khéo làm ích cho muôn loài mà không tranh giành, ở chỗ mọi người đều ghét, cho nên gần Đạo.
Ở thì lựa nơi chốn; tâm hồn thời thâm trầm sâu sắc; giao tiếp với người một mực nhân ái; nói năng thành tín; lâm chính thời trị bình; làm việc thời có khả năng; hoạt động cư xử hợp thời.
Chính vì không tranh, nên không ai chê trách oán thán.
Đỗ Hoàng dịch thơ:
Đạo được chÍnh tròn đầy như nước
Làm có ích không vượt đua tranh
Ở thấp chẳng ai ham giành
Cho nên chính đạo mới thành công huân.
Ở nơi chốn thâm trầm sâu sắc
Giao tiếp người một bâc ái tôn
Tâm thành lâm chính xóm thôn
Trị bình hòa hơp hoạt không trong ngoài
Chính vì không ơn, không sai
Trên dưới trong ngoài chẳng ai oán than!